Historia Komitetu Słowianoznawstwa PAN
Komitet Słowianoznawstwa PAN przy Wydziale I Nauk Społecznych został powołany uchwałą Prezydium PAN w dniu 4 lipca 1952 r. Początkowo nosił nazwę Komitet Slawistyki i Rusycystyki. Obecną nazwę nadało mu Prezydium PAN 29 kwietnia 1957 r. Osobą szczególnie zasłużoną dla powstania Komitetu Słowianoznawstwa PAN i pierwszym jego przewodniczącym (w latach 1952–1965) był prof. Tadeusz Lehr-Spławiński. Funkcję zastępcy przewodniczącego pełnił prof. Zdzisław Stieber, członkami Prezydium byli: prof. Antonina Obrębska-Jabłońska i prof. Marian Jakóbiec, a sekretarzem był prof. Przemysław Zwoliński.
Przewodniczącymi Komitetu Słowianoznawstwa byli kolejno: prof. Julian Krzyżanowski (1965–1969), prof. Witold Hensel (1969-–1991), prof. Zdzisław Stieber — honorowy przewodniczący (1975–1980), prof. Janusz Siatkowski — od 2001 roku honorowy przewodniczący (1991–1996), prof. Lucjan Suchanek (1997–2002), prof. Leszek Moszyński (2003–2006), prof. Ewa Rzetelska-Feleszko (2006), prof. Małgorzata Korytkowska (2007–2015), prof. Piotr Fast (2016-2019). Obecnie funkcję przewodniczącego pełni prof. Zbigniew Greń.
Od początku istnienia Komitetu Słowianoznawstwa w zakres jego kompetencji wchodziło szereg dyscyplin. Początkowo było to językoznawstwo, historia literatury, historia, archeologia, etnografia i historia sztuki. Interdyscyplinarny charakter Komitetu sprzyjał integracji reprezentowanych przez niego dyscyplin, jednak, z drugiej strony, w początkowym okresie działalności Komitetu powodował rozproszenie sił, ponieważ część jego członków pracowała także w innych komitetach naukowych PAN (niektóre dyscypliny, jak np. historia czy historia sztuki, reprezentowane były przez inne komitety). Obecnie Komitet silnie integruje środowisko naukowe, obejmując zakresem swojego działania: slawistykę (językoznawstwo, literaturoznawstwo, folklorystykę i kulturoznawstwo słowiańskie), archeologię, etnologię i historię Słowian.
Od momentu powołania Komitetu jego zadania koncentrowały się na inicjowaniu, organizowaniu i koordynowaniu szerokich badań slawistycznych, głównie w zakresie językoznawstwa, historii literatury i dawnej kultury Słowian. Ten kierunek działalności zaowocował ważnymi dla slawistyki na całym świecie pracami, wydanymi pod egidą Komitetu, jak: monumentalny Słownik starożytności słowiańskich : encyklopedyczny zarys kultury Słowian od czasów najdawniejszych do schyłku wieku XII, pod red. W. Kowalenki, G. Labudy i Z. Stiebera, od t. 4 pod red. G. Labudy i Z. Stiebera, a od t. 7 cz. 2 pod red. G. Labudy i A. Gąsiorowskiego, t. 1–8, 1961–1996, (jedyny w skali międzynarodowej zarys dziejów i kultury dawnych Słowian, opracowywany przez ponad stu polskich i zagranicznych badaczy); Atlas językowy kaszubszczyzny i dialektów sąsiednich, opracowany pod kierunkiem Z. Stiebera, od z. 7 pod kierunkiem H. Popowskiej-Taborskiej, z. 1–15, 1964–1978 (mający kluczowe znaczenie dla języka i kultury narodowej, a także dla szerszych badań slawistycznych); Lud białoruski na Rusi Litewskiej: materiały do etnografii słowiańskiej zgromadzone w latach 1877-1905, wydawnictwo zawierające teksty folklorystyczne zebrane przez M. Federowskiego (8-tomową edycję, rozpoczętą przez PAU w 1897 r., zakończono w roku 1981).
Chlubną kartę wydawniczą Komitetu Słowianoznawstwa PAN stanowi seria Monografie Slawistyczne. Publikowano w niej głównie prace językoznawcze dotyczące zagadnień poszczególnych języków słowiańskich, języka prasłowiańskiego, a także rozprawy o charakterze porównawczym. Znacznie mniej miejsca w tej serii wydawniczej zajmowały studia poświęcone historii literatur słowiańskich, które obejmowały zagadnienia folkloru, starszych i nowszych literatur słowiańskich, dziejów polsko-słowiańskich związków literackich i kulturowych, a także edycje zabytków piśmiennictwa słowiańskiego w przekładach na język polski. Komitet inspirował również prace wydawane przez PWN, Ossolineum, towarzystwa naukowe, PIW, Wiedzę Powszechną. Działalność wydawnicza Komitetu rozpoczęta w chwili powołania go do życia i kontynuowana do dnia dzisiejszego obejmuje także czasopisma o wysokiej randze naukowej. Należą do nich roczniki: „Rocznik Slawistyczny” (mający długą tradycję, wydawany od 1908 r.), „Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej” (tomy 1-30 wydawane przez Komitet Słowianoznawstwa w latach 1955–1993, obecnie od 1993 r. czasopismo wydawane przez Instytut Slawistyki PAN) i kwartalnik „Slavia Orientalis”, w latach wcześniejszych również „Pamiętnik Słowiański”. Stałą serię publikacji, ukazującą się w cyklu pięcioletnim, stanowią dwutomowe pozycje „Z polskich studiów slawistycznych. Prace na [kolejny] Międzynarodowy Kongres Slawistów w [miejsce organizacji Kongresu]”. Tom pierwszy nosi tytuł „Literaturoznawstwo”, tom drugi „Językoznawstwo”. Dotychczas ukazało się już 13 numerów, ostatni na Kongres w Belgradzie w 2018 roku.
Inną formą inicjowania i upowszechniania badań od początku działalności Komitetu było organizowanie dyskusji i konferencji naukowych. Stało się tradycją organizowanie konferencji wspólnie z Uniwersytetem Jagiellońskim, ostatnio także z PAU. Osiągnięciem Komitetu było zorganizowanie VII Międzynarodowego Kongresu Slawistów w Warszawie w 1973 r. i XII Międzynarodowego Kongresu Slawistów w Krakowie w 1998 r.
Komitet Słowianoznawstwa ściśle współpracuje z Międzynarodowym Komitetem Slawistów. Prezydium Komitetu pełni funkcję komitetu narodowego do spraw współpracy z MKS. Przewodniczący Komitetu jest z urzędu członkiem MKS.
Nową formą integracji dyscyplin reprezentowanych przez Komitet Słowianoznawstwa PAN — poprzez upowszechnianie informacji o badaniach slawistycznych w Polsce, o jednostkach slawistycznych i współczesnych slawistach — jest opracowanie i wydanie w 2000 r. z inicjatywy Komitetu słownika-informatora Współcześni slawiści polscy pod red. E. Małek i M. Korytkowskiej.
W ostatnim czasie na znaczeniu zyskują formy zdalnego obiegu informacji z wykorzystaniem elektronicznych środków komunikacji. Liczy się nie tylko zakres przekazywanej tak wiedzy, ale i szybkość informacji. Pierwszym krokiem w tym kierunku było uruchomienie strony Facebooka Komitetu.